Η Χελώνα του Δαρβίνου

του Χουάν Μαγιόργκα

Το έργο του Χουάν Μαγιόργκα διαθέτει μια σπάνια πρωτοτυπία όσον αφορά την σύλληψη του θέματος αφού η κεντρική ηρωίδα είναι μια αρχαία χελώνα σχεδόν διακοσίων ετών που στην πορεία, έχει εξελιχτεί σε γυναίκα. Η διακοσάχρονη κυρία έρχεται να επισκεφτεί  έναν σκληροπυρηνικό ιστορικό συγγραφέα και να διορθώσει τις ανακρίβειες στο έργο του ως αυτόπτης μάρτυς των γεγονότων.  Το μόνο που ζητάει σαν αντάλλαγμα είναι να της εξασφαλίζει τα αγαπημένα της λουκάνικα Φρανκφούρτης και να πληρώσει το ταξίδι της επιστροφής της στα νησιά που γεννήθηκε. Ενώ όμως η χελώνα, ένα σπάνιο ζωντανό ντοκουμέντο που αποδεικνύει την δυνατότητα της εξέλιξης των ειδών, γίνεται κάτι ανώτερο από την φύση της, οι άνθρωποι που την περιβάλλουν παλινδρομούν διαρκώς σε κάτι κατώτερο από την δική τους ανθρώπινη φύση καθώς διεκδικούν διαρκώς οφέλη έστω κι αν αυτό τους οδηγεί σε συγκρούσεις, ηθικές εκπτώσεις ακόμα και στο φόνο.

Ο Ιστορικός συνεχίζει να αντλεί από τις αναμνήσεις της χελώνας ώστε να εκπλήξει την ανθρωπότητα με άγνωστες ιστορικές αλήθειες ενώ ταυτόχρονα ένας αποτυχημένος επιστήμων την διεκδικεί για τα πειράματά του τα οποία θα μπορούσαν να του προσφέρουν επιτέλους την ποθητή καταξίωση. Και ενώ οι δύο άντρες  απομυζούν την ζωτική ενέργεια του θύματός τους χωρίς να στοχεύουν να το αποζημιώσουν, η γυναίκα του Ιστορικού αποφασίζει να πείσει την επισκέπτρια να εμφανιστεί στην σώου μπίζνες έτσι ώστε να κερδοσκοπήσει κι αυτή εις βάρος της.  Ένα απρόσμενο φινάλε θα επαναπροσδιορίσει την κατάσταση, αποσαφηνίζοντας ταυτόχρονα και τις ανθρώπινες επιδιώξεις οι οποίες σε ένα ευρύτερο πλαίσιο έχουν προκαλέσει τις μεγάλες τραγωδίες της ανθρώπινης ιστορίας. Σ’ ένα γραφείο και μια κλινική, σ’ ένα «μικρό τόπο» δηλαδή η «ιστορία» επαναλαμβάνεται σε αντίστοιχη κλίμακα, αποσαφηνίζοντας τα αίτια των μαζικών καταστροφών κι αυτή είναι η ουσία της δραματουργίας. Φυσικά θα αναγνωρίσετε και πάλι τις γνωστές αναφορές στο ολοκαύτωμα των Εβραίων και στην ατομική βόμβα στις Χιροσίμα- Ναγκασάκι όπως επίσης και τις κοινότοπες πλέον μετά από τόση χρήση, συναισθηματικές προεκτάσεις τους. Μοιάζει σαν να υπήρξαν τα μοναδικά εγκλήματα της ανθρωπότητας κατά του εαυτού της, σε μια ιστορική πορεία η οποία βρίθει τρομακτικών γενοκτονιών και καταστροφών… Το έργο αν και διηγείται την ιστορία μιας χελώνας που έγινε γυναίκα, σχολιάζοντας σαρκαστικά το αναπότρεπτο του πολέμου, αναφέρεται μεταξύ άλλων και στην ανθρώπινη φύση, την ευθραυστότητα της ηθικής, την φιλοδοξία και την τάση για αισχροκέρδεια, την έλλειψη ικανότητας για αφοσίωση ή τρυφερότητα, την διαρκή επιδίωξη ευτελών σκοπών εις βάρος της ακεραιότητας των σχέσεων και την εγκληματική τάση απέναντι στο ανόμοιο, στο διαφορετικό, στο ξένο…

Η παράσταση, αδρή και λιτή, σ’ ένα μάλλον αδιάφορο σκηνικό, διαρθρώθηκε σκηνοθετικά με συνέπεια ως προς τις δράσεις, χαλαρούς ρυθμούς που δεν παρουσίασαν ιδιαίτερες εναλλαγές, χωρίς έντονες φαντασιακές εξάρσεις και χωρίς να έχει σαν στόχο να αναδείξει το υποδόριο χιούμορ του έργου αλλά τονίζοντας περισσότερο τις δραματικές προεκτάσεις του.  Ενδιαφέρουσα και αυθεντική η ερμηνεία της Κρόκου στο ρόλο της γυναίκας-χελώνας η οποία αποδίδει την διπλή της ιδιότητα ως ανθρώπου και ζώου με εντυπωσιακή φυσικότητα, εύγλωττο σαρκασμό, συνέπεια και σκηνική δεξιοτεχνία.

Η παράσταση καταχειροκροτήθηκε από τους θεατές οι οποίοι εντυπωσιάστηκαν ιδιαίτερα από το έργο αλλά κι από τις ερμηνείες των ηθοποιών.

Μετάφραση: Μαρία Χατζηεμμανουήλ

Σκηνοθεσία: Νίκος Σακαλίδης

Σκηνογραφική & Ενδυματολογική επιμέλεια: Νίκος Σακαλίδης

Φωτισμοί: Παναγιώτης Μανούσης

Μουσική σύνθεση: Χρίστος Σερενές

Φωτογράφιση: Δημήτρης Λυκουρέζος

Γραφιστική επιμέλεια: Αγάπη Σωτηροπούλου

Videoartist: Φίλιππος Μπουραΐμης

Make-upartist: Αλεξάνδρα Μυτά

Βοηθοί Σκηνοθέτη: Κωνσταντίνος Ξενάκης

Οργάνωση παραγωγής: Γιώργος Κατινάς

Παίζουν: Ερρίκος Λίτσης

                  Φωτεινή Κρόκου

                  Ανδρομάχη Μαρκοπούλου

                  Τάσος Τζιβίσκος

Θέατρο Αλκμήνη

(Κεντρική Σκηνή)

Αλκμήνης 8

Γκάζι

Τηλέφωνο: 210 3428650

Παραστάσεις: Τετάρτη & Πέμπτη στις 21:15 ως 26 Δεκεμβρίου 2013

Τιμές εισιτηρίων: 12€, 8€ φοιτητικό – κάρτες ανεργίας

Διάρκεια παράστασης: 80΄

Ο Χουάν Μαγιόργκα ο οποίος είδε την Αθηναϊκή παράσταση στις 24 Οκτωβρίου

ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ:

Βραβεία MAX 2009

1. καλύτερου συγγραφέα

2. καλύτερου έργου

Βραβείο Teatro de Rojas για τον καλύτερο συγγραφέα το 2008

Βραβείο της Ένωσης Κριτικών Θεάτρου της Κορέας (2009)

Βραβείο του περιοδικού Κορεατικό Θέατρο της Σεούλ

Το έργο παίχτηκε με τεράστια επιτυχία στη Μαδρίτη τη σεζόν 2007-2008. Έχει μεταφραστεί επίσης στη γαλλική, την ιταλική, την πορτογαλική και την κορεατική γλώσσα και έχει ανέβει στην Κορέα (Σεούλ, 2009), την Ιταλία (Ρώμη, Φεβρουάριος 2010) και τη Βραζιλία (Ρίο ντε Τζανέιρο, 2009)